Archeologen
Platform ACCT maakt als onderdeel van het thema ‘Afspraken’ een brede inventarisatie van honorariumrichtlijnen en tariefafspraken onder (freelance) makers in meerdere beroepsgroepen. In navolging op de verkenning naar afspraken onder freelance musici voerde HTH Research i.s.m. Lisa Wolters een onderzoekstraject uit onder archeologen. Dit traject vond plaats in het kader van de evaluatie van de Erfgoedwet door het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap. Een helder beeld van inkomens en ervaren knelpunten volgend uit dit onderzoekstraject gaat bij deze evaluatie een expliciete rol spelen. Het onderzoek werd uitgevoerd in samenwerking met sectorexperts vanuit de diverse belangenorganisaties in de archeologiesector. Het betreft een verkennend onderzoek waarbij samen met de sector wordt bepaald wat nu de ervaren knelpunten zijn en wat de oplossingsrichtingen kunnen zijn.
Belang van betere afspraken
De focus lag op het belang van archeologen om tot afspraken over contractvoorwaarden en honoraria/tarieven te komen. Dit betrof alle werkenden in de sector, in loondienst, zzp’ers en flexwerkers. In een eerdere verkenning (HTH Research, Tarieven in de culturele en creatieve sector – zie downloads) kwam naar voren dat in de archeologiesector vaak sprake is van een lage beloning. Een andere belangrijke factor is het feit dat om ingeschreven te blijven in het beroepsregister archeologen een x aantal uren per jaar gewerkt moet worden, of er nu een betaalde opdracht is of niet. Ook is een knelpunt is dat diegenen die het werk (al dan niet als zelfstandige) uitvoeren niet betrokken zijn bij het bepalen van het budget. Volgens de sector zijn er tevens geluiden dat er door opdrachtgevers een eenzijdige beoordeling van offertes op prijs plaatsvindt hetgeen tot druk op de tarieven leidt. Er is een grote diversiteit binnen de beroepsgroep qua werkgebied en qua rollen. Niet elke subgroep is even sterk betrokken bij de bepaling van contractvoorwaarden.
Onderzoek en resultaten
De rapportage-arbeidsvraagstukken-archeologie-december-2020.pdf – gepresenteerd in januari 2021 – moeten leiden tot concrete stappen die gezet kunnen worden om te komen tot meer passende tariefafspraken. Het onderzoek heeft belangrijke inzichten opgeleverd over de arbeidsmarktpositie van archeologen, met name over de arbeidsvoorwaarden en hun werkomstandigheden van archeologen die in de AMZ-cyclus werken, de cyclus gericht op archeologische monumentenzorg.
Zowel de eindrapportage als de onderzoeksopzet (Samenvatting Afspraken over contractvoorwaarden in de archeologie) zijn te vinden onder Downloads onderaan de projectpagina van dit onderzoek op de site van Platform ACCT.